Afganistan’daki durum dünya gündemindeki yerini koruyor. G7 ülkeleri Afganistan gündemiyle toplandı. Zirvede Afganistan’dan tahliye için belirlenen 31 Ağustos tarihinin ertelenmesi masaya yatırıldı. Tahliyelerin bu tarihin sonrasında da devam etmesinin önemine vurgu yapıldı.
ABD Başkanı Biden ise Afganistan görevini 31 Ağustos’a kadar tamamlama yolunda olduklarını söyledi.
Afganistan’da yaşanan gelişmeleri Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Yeşiltaş, TRT Haber’e değerlendirdi.
“31 Ağustos’a dair Taliban genel bir çerçeve çiziyor. Bunları Taliban’ın yapmış olduğu basın toplantılarından biliyoruz. Taliban Doha Antlaşması’nın bir gereği olarak hiçbir yabancı gücün Afganistan topraklarında kalmasını istemiyor. Bunu her üç basın toplantısında da net bir şekilde söyledi. Bu kararını meşrulaştırırken de Doha Antlaşması’na atıfta bulunuyor. Yani dolayısıyla yabancı güçlerin belirlenen tarihe kadar ülkeden çıkması isteniyor.”
“31 Ağustos’a kadar tahliye operasyonlarının bitmesi pek mümkün gözükmüyor”
Ancak çekilme ile birlikte ortaya çıkan bir başka problem var o da Afganistan’dan ayrılmak isteyen insanlar. Yeşiltaş, tahliyelerin 31 Ağustos’a kadar tamamlanıp tamamlanamayacağını değerlendirdi:
“Bunların büyük bir kısmı ABD ile çalışmış kişilerden oluşuyor ve ABD şuan bölgeden en çok insan tahliye eden ülke konumunda. 100 bin gibi bir rakamdan bahsediyoruz. Yani 100 bin kişi tahliye edilmeyi beklerken büyük bir insan hareketliliği, bir mülteci hareketliliği de olmuş durumda. Bu insanların tahliye edilmesi uluslararası güçler havaalanında yokken gerçekleşemez. Bunun gerçekleşmesi oldukça zor. Yani 31 Ağustos’a bu tahliye operasyonlarının bitmesi pek mümkün gözükmüyor.”
31 Ağustos’un Taliban için anlamı
Tahliye operasyonunu devam ettirmek için de bazı ülkelerinin askeri güçlerinin havaalanında kalması öngörülüyor. Bunun içinde Taliban ile yoğun bir müzakere var. Ancak Taliban için 31 Ağustos bir sembolik mesele haline gelmiş durumda.
“Taliban Kabil’i ele geçirdi ama 31 Ağustos’ta da ABD’nin işgaline son verecek. Yani 31 Ağustos’un Taliban için sembolik bir anlamı da var. Bir tarafta Taliban’ın vermiş olduğu ılımlı mesajlar var bir yandan da insani bir kriz söz konusu. Bu iki denklem içerisinde 31 Ağustos sonrası ne olacağını göreceğiz.”
TRT