Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, 403 milyon 467 bin TL’lik Ekonomi ve Enerji Bakanlığı 2025 bütçesini görüşüyor.
Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, Bakanlık Müsteşarı Tuğşad Tülbentçi ve bakanlık bürokratlarının da hazır bulunduğu toplantıda ilk olarak Bakan Amcaoğlu, komite üyelerine bakanlığın çalışmasıyla ilgili bilgi verdi.
-Amcaoğlu
Amcaoğlu, Ekonomi Bakanlığı’nın en düşük bütçeye sahip bakanlık olduğunu ifade etti.
Olgun Amcaoğlu, dijitalleşmeye önem verdiklerini, kurumsal anlamda daha görünür olmak için adımlar attıklarını söyledi.
Akaryakıtta otomasyona geçildiğini anımsatan Olgun Amcaoğlu, “380 bin dolarlık bir finansmanla aylık 33 milyon dolar, yıllık da yaklaşık 500 milyon dolara denk gelen bir hacmi kontrol edebildiğimizi gördük. Niyetimiz üretim tarafını da çok küçük yatırımla kontrol edebilme” dedi.
Amcaoğlu, etiket fiyatlarının Bakanlık tarafından elektronik ortamda izlenebilmesini sağlayacak elektronik etiket sistemine geçilebilmesi için çalışmaların son hız devam ettiğini belirtti.
-“Teknolojiyi kullanamazsak başarılı olamayacağız”
İthalattaki KDV ile ülkede tahsil edilen KDV rakamlarına işaret eden, bunların memnun edici olmadığını kaydeden Amcaoğlu, “Pandemide yüzde 50’nin altına düşmeyen içerdeki KDV’nin yüzde 30’larda olmasının sebebi denetimlerin manuel yapılması. Teknolojiyi kullanamazsak başarılı olamayacağımızı görüyoruz” dedi.
Rekabet Kurulu’nun çalışmalarına da değinen Amcaoğlu, pazartesi, Türk Rekabet Kurulu ile iş birliği protokolü imzalayacağını da açıkladı.
Amcaoğlu, Serbest Liman’da mevzuat değişikliğiyle işletmelerin kayıt altına alındığını da belirtti.
-Uluçay: “Daha fazla kapı açılmalı”
CTP Milletvekili Teberrüken Uluçay, ülke ekonomisinin geliştirmesi için birçok somut öneriyi Meclis Genel Kurulu’nda da paylaştığını anımsatarak, bunları komitede de dile getirmek istediğini söyledi.
Uluçay, pandemi sonrasındaki turist hareketiyle sınır kapılardan KKTC’ye geçişlerin artmasının ekonomiye olumlu etkilerine işaret ederek, daha fazla sınır kapısı açılması taleplerini anımsattı.
“2023’de ekonomi çarkları yoğun döndü. Bu resmi verilere de yansıdı” diyen Uluçay, “Ekonomi canlıyken geçiş noktalarını artırsaydık daha fazla gelir elde edecektik ”şeklinde konuştu.
Kara sınır kapılarının artırılmasının ilişkilerin geliştirmelerine de katkı sağlayacağını ve bunun da ekonomiye olumlu yansıyacağını belirten Uluçay, 2025 yılında açılması muhtemel geçiş noktalarıyla ilgili tedbirlerin alınmasını istedi.
“Üstümüze düşen kısımları süratle yerine getirmeliyiz” diyen Teberrüken Uluçay, bu adımın KKTC ekonomisi için önemli olduğunu söyledi.
Yeşil Hat Tüzüğü üzerinden yapılan ihracatın artmasına yönelik hamleler yapılması gerektiğin de kaydeden Uluçay, ithalatın Güney’den yapılmasının da maliyetler açısından düşük olabileceğini, et ithalatının Güney’den yapılmasının değerlendirilebileceğini söyledi.
-Toros: “Enflasyon yozlaşmayı körüklüyor”
CTP milletvekili Fikri Toros, KKTC’nin ekonomik krizlere karşı mücadele ettiğini, yüksek enflasyonun günlük hayatı olumsuz etkilediğini, yozlaşmayı körüklediğini belirtti.
Toros, yükseköğrenimde talep daralmasının da ekonomiyi olumsuz etkilediğini, tarım, sanayi, ticaret, sağlık ve eğitim gibi mikro alanlardaki yapısal sorunların da derinleştiğini söyledi.
Kuzey Kıbrıs ekonomisinin kırılganlığına işaret eden Toros, krizin etkisini hafifletecek kaynak ve enstrümanlara ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Fikri Toros, mevcut siyasi koşullarda Kuzey Kıbrıs ekonomisinin küresel gelişmelerden çok, Türk Lirası’ndaki ve Türkiye ekonomisindeki gelişmelerden daha çok etkilendiğini söyledi.
Toros, “Ekonomik yapımızı dış şoklara karşı güçlü kılacak, reel ekonomiyi büyütecek, insanlarımıza iş ve yatırım yapma olanağı sağlayacak, istihdamı artıracak tedbirleri ve bunları güçlendirecek yapısal reformları bir gün dahi gecikmeden yürürlüğe koymalısınız” dedi.
-Solyalı: “Ekonomi Bakanlığı bütçesi, Din İşleri Dairesi’ninkinin yarısı kadar”
CTP milletvekili Ürün Solyalı, “Ekonomi Bakanlığı’nın bütçesi Din İşleri Dairesi’nin bütçesinin yarısı kadardır… Ekonomi Allah’a havale” ifadelerini kullandı.
Ürün Solyalı, yayımlanan raporlara işret ederek, önümüzdeki yılların istikrarsızlık ve ağır türbülanslara geçeceğini söyledi.
Türkiye’ye ihracatta düşüş, Türkiye’den ithalatta yükseliş olduğunu belirten Solyalı, “Üretimden koptuğumuzu gösteren bir tabloyla karşı karşıyayız” dedi.
Mala, paraya dair suçların bu dönemde arttığını da kaydeden Solyalı, Organize Sanayi Bölgeleriyle ilgili imzalanan protokolün Meclis’e gelip gelmeyeceğini sordu.
-Candan: “Varın siz dar gelirlileri düşünün”
CTP Milletvekili Armağan Candan, tuvalet kağıdı, sıvı bulaşık ilacı gibi bazı yerli ürünlerle patates ve domatesi komitedeki masasına koyarak konuşma yaptı.
Sanayicilerin geçtiğimiz günkü eyleminin önemli olduğunu kaydeden Candan, “Bu memleketin en zenginleri çocukları göç etmesin diye sokağa çıktığını söylüyor, varın siz dar gelirlileri düşünün” dedi.
Orantısız fiyatlarla ilgili ne yapılacağını, yerli üreticilerin, yerli üretimin ve alım gücünün nasıl korunacağını soran Candan, UBP kurultayı ve Meclis Başkanlığı seçimi ile çok zaman kaybedildiğini belirtti.
Okullarda öğretmen eksikliği olduğunu, derslerin boş geçtiğini, bunlara odaklanılması gerektiğini söyleyen Candan, Hal Yasası’nın geçirildiğini, yasanın uygulanması noktasında ne olduğunu sordu.
Candan, Ürün Güveliği Yasası konusunda ne yapıldığı ile ilgili de bilgi istedi.
-Amcaoğlu: “Laboratuvar hayata geçecek”
Bakan Olgun Amcaoğlu, soruları yanıtladığı konuşmasında Ürün Güvenliği Laboratuvarı’nın hayata geçeceğini açıkladı.
-İncirli
CTP milletvekili Sıla Usar İncirli, organize sanayi bölgelerindeki sağlık konusunda konuştu.
İncirli, Lefkoşa ve Gazimağusa’nın sanayi bölgelerinin kirli olduğunu, yolların işgal edildiğini, bir yangın veya sel durumunda buralara ulaşmasının zor olacağını söyledi.
Alayköy’deki sanayi bölgesinde tam bir çevre felaketi yaşandığını söyleyen İncirli, kirli ve temiz sanayinin birbirine karışmasının sağlık açısından riskli olduğunu kaydetti.
-Amcaoğlu: “Sanayi bölgeleri için Ankara mahreçli projeler olacak”
Olgun Amcaoğlu, İncirli’yi yanıtladığı konuşmasında organize sanayi bölgeleri için 2025 yılında Ankara mahreçli projeler olacağını söyledi.
Amcaoğlu, organize sanayi bölgesi için oluşturulan komisyona yeni kiralamalar için yetki verildiğini de ifade etti.