Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Deri ve Zührevi Hastalıklar Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Borlu, tehlikeli bir kanser türü olan melanomun (deri kanseri) görülme yaşının 50-60’lardan 30’lara kadar düştüğünü, kolay belirti vermemesi nedeniyle düzenli olarak ayna karşısında vücutta çıkan benleri kontrol etmenin büyük önem taşıdığını vurguladı.
“Oldukça hızlı yayılan ve yaşamı kısa sürede sonlandırabilen bir kanser”
Prof. Dr. Borlu, her yıl mayıs ayının sonunda melanom konusunda farkındalık oluşturmak amacıyla etkinlikler düzenlediklerini, “melanom tarama günü” gerçekleştirdiklerini ancak salgın süreciyle daha kısıtlı etkinliklerle çalışmalara devam ettiklerini ifade etti.
Borlu, melanomun çok ciddi bir hastalık olduğunu vurgulayarak, “Deride renk veren hücrelerden kaynaklanan, normal deriden veya benlerden oluşabilen, oldukça hızlı yayılan ve yaşamı kısa sürede sonlandırabilen kötü bir kanser çeşididir. Ben gibi görülen melanom, hem erkekler hem de kadınlarda görülen oldukça öldürücü olabilen bir deri kanseridir. Genellikle ilk başlarda ben gibi görüldüğü ve bazen de benlerden geliştiği için benlerin değişik görünenlerini incelemek gerekiyor.” diye konuştu.
“Kişi, ‘vücudumda yeni bir ben var mı’ diye kendisini muayene etmeli”
Prof. Dr. Borlu vücuttaki yeni benleri kontrol etmenin erken teşhis açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekti.
“Erken yakalanıldığında küçük bir cerrahi işlemle bile son derece kolay ve basit bir şekilde tedavi edilirken, geç dönemlerde maalesef tedavi mümkün değil. Genellikle ağrı ve kanama gibi sıkıntılar oluşturmuyor. Bu belirtileri geç dönemlerde oluşturuyor. Bu nedenle erken dönemde hastalığın yakalanması zor oluyor. Sadece şüpheyle bu mümkün. Onun için kişinin ‘vücudumda yeni bir ben var mı’ diye ayna karşısında kendisini muayene etmesi gerekir. Ayrıca vücudunda çok beni olan insanların yılda bir kez deri muayenesine girmesi, benlerinde asimetrik görünüm, kenarlarında düzensizlik, birden fazla renk, büyüme veya değişiklik olduğunda da dermatoloji uzmanlarına başvurup dermaskopi dediğimiz, tanıyı koymada kolaylık sağlayan bir metotla bu benlerini inceletmesi son derece önemli.”
[Fotoğraf: Getty]
“Yüksek dozda güneş ışığı riski artırıyor”
Melanomun genellikle ileri yaşlarda görüldüğünü anlatan Borlu, güneşlenme alışkanlıkları ve yanlış uygulamalar nedeniyle hastalığın görülme sıklığının genç yaşlara düştüğünü ifade etti.
Borlu, yüksek dozda güneş ışınlarına maruz kalmanın melanoma yakalanma riskini artırdığını söyledi.
“Eskiden genellikle 50-60’lı yaşların üzerinde görülürken şimdi 30’lu yaşlara kadar melanom görülüyor. Tabii burada genetik yatkınlık önemli. Açık tenli olmak, güneşe maruz kalmak, özellikle çocuk yaşta güneş yanığı oluşup oluşmaması, ailede deri kanseri olup olmaması, birtakım genetik hastalıklara sahip olunup olunmaması gibi birçok faktör var ama inkar edilemeyen bir şey var, yüksek dozda güneş ışığına maruz kalmak. Özellikle toplam güneş ışığı miktarı değil de belli zamanlarda çok yoğun güneş ışığına maruz kalmak. O yüzden yaz aylarında saat 11.00 ile 15.00 arası çocuklar başta olmak üzere uzun süre hiçbirimizin bronzlaşmak amacıyla fazla güneşte kalmaması gerekiyor. Güneşin en tehlikeli ışınlarının yeryüzüne düştüğü saatler 11.00 ile 15.00 arasıdır. Bu saatler arası güneşlenmeyi dermatologlar olarak kesinlikle önermiyoruz.”
TRT