Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC grubu, ağustos-aralık dönemi için daha önce belirlenen günlük petrol üretim kesintilerinin kademeli olarak her ay 400 bin varil hafifletilmesi planına devam etme kararı aldı. Toplantı sonrasında Brent petrolün varil fiyatı 81,8 dolarla Ekim 2018’den bu yana en yüksek seviyeyi görürken, bu durum enflasyondaki yükselişin beklenenden daha uzun süre devam edeceği endişelerini destekledi.
Artan enflasyonist baskılar paralelinde azalan risk iştahı pay piyasalarından çıkışların sürmesine neden olurken, dün sosyal medya platformları Whatsapp, Instagram ve Facebook’a dünya genelinde yaşanan erişim sorunu teknoloji hisselerinde satış baskısının arttığı görüldü.
Piyasaların yakından takip ettiği ABD borç limiti konusundaki tartışmalar da gündemde kalmaya devam ediyor. Ülkede borç limitinin yükseltilmesi veya askıya alınmaması halinde Hazine Bakanlığının olağanüstü önlemlerinin tükenmesine çok az bir süre kalırken, ABD Başkanı Joe Biden bu konuda Cumhuriyetçileri “umursamaz” davranmakla suçladı. Biden, Cumhuriyetçilerden Demokratların borç limitini askıya alma çabalarını engellemeyi bırakmasını istedi.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında teknoloji ağırlıklı hisselerin işlem gördüğü Nasdaq endeksi yüzde 2,14 gerilerken, Facebook hisselerinin değer kaybı yüzde 5 aştı. S&P 500 endeksi yüzde 1,30 düşüşle yaklaşık 2,5 ayın en düşük seviyelerinden kapanırken, Dow Jones endeksi yüzde 0,94 geriledi. Dolar endeksi, üç günlük düşüşün ardından bugün yeniden 94 sınırını test etti. ABD’nin endeks vadeli kontratlarının yeni güne karışık bir seyirle başladığı görülüyor.
Avrupa
Avrupa’da doğal gaz arzına ilişkin sorunlar gündemin odağındaki yerini korurken, dün Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin maliye bakanları enerji fiyatlarındaki artışı görüşmek üzere toplandı. Toplantının ardından açıklamalarda bulunan Avro Grubu Başkanı ve İrlanda Maliye Bakanı Paschal Donohoe, enerji fiyatlarının gelişimini dikkatle izlemek ve bütçe politikalarında bunu bir unsur olarak değerlendirmek konusunda anlaştıklarını bildirdi. AB’nin ilaç düzenleyicisi Avrupa İlaç Ajansı (EMA) da Covid-19 tedavisi için Pfizer-BioNTech tarafından geliştirilen aşının üçüncü dozunun yetişkinlere uygulanabilmesine karar verdi.
Gelişmelerin ardından dünkü kapanışta İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,23, Almanya’da DAX 30 endeksi yüzde 0,79 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,61 değer kaybetti. Avro/dolar paritesi dün 1,1640 seviyelerine kadar yükselmesine karşın bugün yeniden düşüşe geçerek 1,16 sınırının altına indi. Avrupa endeks vadeli kontratlarında ise alış ağırlıklı bir seyir izleniyor.
Asya
Asya tarafında, Çin’in emlak sektöründeki likidite sorunları Fantasia Holdings’in dün vadesi gelen borçlarını ödeyemediğini bildirmesi ile endişe kaynağı olmaya devam ederken, Tayvan’ın hava savunma sahasına Çin’e ait 52 savaş uçağının girdiğini duyurmasıyla jeopolitik gelişmeler de gündemin üst sıralarına yerleşti. Öte yandan ABD Ticaret Temsilcisi Katherine Tai’nin, dün Çin ile ticaret görüşmelerinin başlayacağı, ancak Çin’den ithal edilen ürünlere yönelik tarifelerin hemen kaldırılmayacağı sinyalini vermesi, ülke arasındaki ticaret geriliminin kısa vadede giderilemeyeceği beklentilerini artırdı.
Makro tarafta ise Avustralya Merkez Bankası politika faizini beklentiler paralelinde değiştirmeyerek yüzde 0,10 düzeyinde bırakırken, Japonya’da enflasyon eylülde yüzde 0,3 artış kaydetti, hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) ise 47,8’e yükseldi.
Gelişmelerin ardından kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,3 ve Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 1,9 geriledi, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yatay seyretti. Çin piyasalarında ise tatil dolayısıyla işlem yapılmıyor.
Yurt içi piyasalar
Yurt içinde, dün eylül ayı enflasyon verilerinin beklentilerin üzerinde gelmesinin ardından Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 0,51 değer kaybederek günü 1.394,37 puandan tamamladı. Dolar/TL ise dün 8,82-8,89 bandında hareket etmesinin ardından bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,86 seviyelerinde yatay seyrediyor.
Analistler, küresel piyasalarda tedarik zinciri ve enerji arzındaki problemler nedeniyle fiyatlama zorluklarının devam ettiğini belirterek, oynaklığın yüksek kalabileceğini kaydetti.
Bugün Japonya Merkez Bankası Başkanı Haruhiko Kuroda, Avrupa Merkez Bankası Başkanı Christine Lagarde ve ABD Merkez Bankası üyelerinin yapacağı açıklamaların piyasaların yönü üzerinde belirleyici olabileceğini aktaran analistler, ayrıca dünya genelinde açıklanacak hizmet sektörü PMI ile Avro Bölgesi’nde Üretici Fiyat Endeksi ve ABD’de dış ticaret dengesi verilerinin takip edileceğini bildirdi.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.390 ve 1.370 seviyelerinin destek, 1.420 puanın direnç olarak öne çıktığını ifade etti.
TRT