Yerküre ısınıyor, iklim değişiyor.
Sel, heyelan, orman yangını gibi afetlerin sayısı artıyor. Kitlesel göç hareketleri hızlanıyor.
Dünya, yardım çığlığı atıyor. Peki sebebi ne?
Küresel ısınmanın etkileri her geçen yıl daha yoğun hissediliyor
İnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi yaratması sonucunda dünya yüzeyinde sıcaklığın artmasına “küresel ısınma” deniyor. Bilim insanlarına göre, son dönemde artan doğa olaylarının başlıca sebebi ise küresel ısınma.
Aslında sera gazları Dünya’nın yaşanabilir bir gezegen olmasını sağlayan etkenlerden biri. Kızıl ötesi ışınları tutuyor, atmosferin ısınmasını sağlıyorlar. Bu sayede bugün Dünya’nın ortalama yüzey sıcaklığı 15 derece civarında. Eğer bu sera gazları olmasaydı Dünya eksi 18 derece olurdu.
Doğal denge bozuldu
Ancak doğal küresel ısınma dengesi, insan eliyle bozuldu. Sanayileşmeyle birlikte fosil yakıtların aşırı kullanılması, atmosferdeki karbondioksit ve metan gibi sera gazlarının miktarını en yüksek seviyelere çıkardı. Artan sera gazı salımıyla sıcaklıklar yükseldi. İklim kuşakları değişmeye başladı.
Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ecmel Erlat, “Uydu gözlemleriyle yapılan veriler gösteriyor ki 1970’lerden bu yana bu kurak kuşak, son 30 yılda yaklaşık 110 kilometre daha kuzeye kaydı. Bu da Türkiye için şu anlama geliyor. Mısır, Suriye, Libya gibi ülkeler nasıl kurak ise gelecekte de Türkiye bu şekilde kuraklaşacak anlamına geliyor” dedi.
Küresel ısınmayla şiddetli hava olayları çoğaldı
1980’lerden beri her 10 yılda bir karaların ortalama sıcaklığı 0,20 derece, denizlerin ortalama sıcaklığı da 0,13 derece yükseldi.
Küresel ısınmaya bağlı olarak nem, yağış, hava hareketleri de değişti. Buzullar daha hızlı erimeye başladı, şiddetli hava olayları arttı.
Dokuz Eylül üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar ise “Küresel ısınma demek ekstrem hava olaylarının tavan yaptığı yıllardır. Nedir bunlar kasırga, hortum, yağmur, bütün bunlar pik yapar sıcaklıkla birlikte. Deniz seviyeleri daha hızlı yükselir. Bunun nedeni işte küresel ısınmanın çok fazla şiddetlenmesi” diye konuştu.
‘Küresel ısınmayı 2 derece ile sınırlamak hedefleniyor’
Küresel ısınma bu şekilde artmaya devam ederse ortalama sıcaklık artışı 80 yılda 4 dereceye ulaşabilir.
Prof. Dr. Erlat, 2 santigradın sınır olarak konduğunu ve 2 santrigradı geçirdikten sonra domino taşı gibi başlayan olayların insanoğlunun kontrol edebileceği sınırların dışına çıktığını söyledi.
195 ülke Paris İklim Sözleşmesi’ne imza attı
İşte bu yüzden 2015 yılında 195 ülke küresel ısınmayı 2 dereceyle sınırlandırmayı amaçlayan Paris İklim Sözleşmesi’ne imza attı.
Ülkeler atmosfere saldıkları karbondioksit miktarını azaltmayı, bunun için de kömür, petrol gibi fosil yakıt tüketimini azaltmayı taahhüt etti.
Haber: Bahar Toprak
Kamera: Yusuf Beşli
TRT