Iğdır Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü ile KuzeyDoğa Derneği görevlilerince, Tuzluca ilçesine bağlı Yukarı Çıyrıklı köyünde yer alan Aras Kuş Halkalama İstasyonu’nda 2020 yılının nisan ayında yakalanan Bozkır delicesine uydu vericisi takıldı.
Daha sonra doğal ortamına bırakılan Bozkır delicesi, uydu verilerine göre, kısa süre sonra Ermenistan, Gürcistan ve Rusya’dan geçip Kazakistan’ın kuzey sınırına geçti.
Kazakistan’ın Ozyornoye bölgesine göçüp burada üreyen kuş, yazı geçirdikten sonra tekrar Rusya, Gürcistan ve Ermenistan üzerinden Türkiye’ye gelip Kars güzergahından Iğdır’a geldi.
Daha sonra Şırnak’a geçip buradan Türkiye’yi terk ederek sırasıyla Irak, Suriye, Ürdün, Mısır, Sudan, Çad ve Nijer’e ulaştığı belirlenen kuşun daha sonra gittiği Nijerya’nın Sokoto bölgesinde konakladığı belirlendi.
2 kıta gezdi
Sokoto’da kışı geçiren yırtıcı kuşun, ardından Nijer, Çad, Sudan, Mısır, Ürdün, Suriye ve Irak üzerinden Türkiye’ye gelip Ermenistan, Gürcistan ve Rusya üzerinden Kazakistan’daki üreme noktasına döndü.
Bir atmaca türü olan Bozkır delicesi, Asya ve Afrika kıtasındaki göç yolunda toplamda 24 bin 991 kilometre yol katetti.
Kuşun, güzergahındaki önemli sulak alanların yanı sıra turistik bölgelerde de bir süre dinlenip beslendiği, yaşam sürdüğü bölgelerde gün içinde kilometrelerce uçtuğu belirlendi.
Yolculuk sırasında konakladığı dönemler hariç havada en fazla 3 bin metre yüksekliğe çıkıp en az 376 metreye kadar inerek uçuşuna devam eden Bozkır delicesinin bu süreçte saatte ortalama 86 kilometre hız yaptığı anlaşıldı.
Nesli tükenme riski olan türler arasında
Uluslararası Doğayı Koruma Birliğinin Nesli Tükenme Tehlikesi Altında Olan Türlerin Kırmızı Listesi’nde yer alan ve her sene on binlerce kilometre yol kateden bozkır deliceleri, yolculukları sırasında bir süre Aras Kuş Cenneti’nde konaklayıp, beslenip, dinlenip ardından göçlerine devam ediyor.
Bozkır deliceleri, Aras Kuş Halkalama İstasyonu’nda kuş bilimciler ve doğa koruma görevlilerince halkalanıp uydu vericileriyle izleniyor.
Kuş gözlemcilerinin ilgisini çeken ve yırtıcı türlerinden olan bu kuş, yazın Afrika’dan dönerken Türkiye’den geçip Orta Asya’ya hatta Sibirya’ya kadar uzanan üreme alanlarına gidiyor, sonbaharda tekrar geri dönüp Iğdır’dan geçerek Orta Afrika ile Doğu Afrika’ya giderek kışı geçiriyor.
TRT